Zagłębiać się w szczegóły jej historii nie ma sensu. Większość źródeł mówi o pochodzeniu z gastronomii arabskiej, z czasów wczesnego średniowiecza kiedy na Półwyspie Iberyjskim panowali Maurowie. Tylko skąd w klasycznym przepisie na gazpacho andaluz pomidory i papryka skoro zawdzięczamy je dotarciu do wybrzeży Ameryki przez okręty Krzysztofa Kolumba? No właśnie...
Maurowie zamieszkujący terytorium dawnego Al-Ándalus przygotowywali potrawę złożoną jedynie z miąższu chleba, czosnku, oliwy z oliwek, octu winnego, soli oraz wody. Pozostałe składniki współczesnego przepisu na gazpacho andaluz zaczęły się pojawiać w znacznie późniejszych kulinarnych recepturach. Jednym z ostatnich był pomidor, bez którego trudno jest sobie wyobrazić najsłynniejszy hiszpański chłodnik. Dzisiejsze gazpacho doczekało się niezliczonych przepisów. Jedni dodają chleb drudzy nie, jedni obierają pomidora ze skórki i pozbawiają go pestek, a inni wręcz przeciwnie. Poza regionalną wersją z La Manchy (z dodatkiem mięsa) powstało wiele wymyślnych wersji, na przykład przepis z dodaniem arbuza lub wiśni...
Przepis na gazpacho andaluz
Składniki na 4 porcje:
- 5 dużych, dojrzałych pomidorów
- 1 mała biała cebula
- ½ czerwonej papryki
- 1 ogórek
- 2 ząbki czosnku
- ½ łyżeczki octu winnego
- 3 łyżki oliwy z oliwek
- ¼ szklanki przegotowanej wody
- 1 kromka suchego wiejskiego chleba obranego ze skórki
- sól i pieprz do smaku
Wykonanie:
Pomidory sparzamy i obieramy ze skórki. Kroimy na ćwiartki, usuwamy gniazda nasienne a następnie siekamy na drobną kostkę. Na kostkę kroimy również obranego ze skórki ogórka, paprykę i cebulę. Zostawiamy po trochu z każdego warzywa do ozdoby, a resztę umieszczamy w blenderze. Chleb moczymy w wodzie. Namoczony, dokładamy do blendera razem z oliwą z oliwek, octem winnym i drobno posiekanymi ząbkami czosnku. Blenderujemy aż zupa będzie miała gładką konsystencję. Doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Gazpacho chłodzimy w lodówce przez minimum 2 godziny.
Andaluzyjski chłodnik podajemy posypany pokrojonymi w kostkę pomidorami, ogórkiem i papryką oraz polany dużą ilością oliwy z oliwek. Dla utrzymania temperatury dania, do gazpacho można wrzucić kostki lodu.
Intensywność czerwieni gotowej zupy jest zależna od tego ile (czy) do jej przyrządzenia dodamy chleba oraz jak bardzo dojrzałe będą pomidory (najlepiej nadają się mocno dojrzałe).
Jakie wino dobrać do gazpacho?
Ciekawym winem nadającym się do gazpacho andaluz jest białe, wytrawne verdejo z apelacji D.O. Rueda. Idealnie z podanym przez nas przepisem na gazpacho sprawdzą się również wytrawne, andaluzyjskie sherry fino lub manzanilla. Jeśli planujemy podać na obiad lub kolację tylko jedno wino warto pomyśleć o przekąskach, które będą doskonale pasowały do tego samego trunku. Mogą to być solone migdały lub długo dojrzewająca szynka (np. jamón serrano lub jamón ibérico).
