Miejsca o wyjątkowych walorach przyrodniczych rozmieszczone są w różnych częściach Hiszpanii. Znajdują się nie tylko na samym Półwyspie Iberyjskim, ale także na należących do tego kraju wyspach na Morzu Śródziemnym i Atlantyku. Dzięki temu występuje tam wiele bardzo różniących się od siebie ekosystemów.
Zwiedzanie parków narodowych w Hiszpanii cieszy się dużą popularnością wśród zagranicznych turystów, szczególnie w regionach ukierunkowanych na turystykę masową. Trzeba jednak przyznać, że są mądrze zarządzane przez jednostki organizacyjne (Organismos Autónomos de Parques Nacionales) przypisane do poszczególnych wspólnot autonomicznych.
W hiszpańskich parkach narodowych występują różne ograniczenia np. w dziennej liczbie turystów mających wstęp na ich teren. Skutecznie zapobiega to ich dewastacji oraz sprawia, że można obserwować w nich przyrodę przy zminimalizowanym wpływie człowieka. Pomimo tego parki narodowe w Hiszpanii warto zwiedzać szczególnie poza okresem wakacyjnym oraz weekendami.
Picos de Europa (Asturia, Kantabria, Kastylia i León)
Parque Nacional de Picos de Europa to najstarszy park narodowy w Hiszpanii i drugi najstarszy na świecie (po Yellowstone). Obejmuje chroniony obszar, w którego skład wchodzi pasmo górskie położone na styku trzech hiszpańskich wspólnot autonomicznych. Są tam największe w atlantyckiej części Europy formacje wapienne, polodowcowe jeziora, kręte wąwozy oraz zielone doliny. Na terenie parku narodowego znajdują się schroniska, liczne szlaki idealne dla pieszych wędrówek, a także wiele górskich tras rowerowych.
Data ustanowienia parku narodowego: 1918
Powierzchnia: 17 tys. ha
Typowa flora: lasy atlantyckie, wysokogórskie kwiaty
Niektóre gatunki fauny: sarna, kozica, wilk, niedźwiedź, sęp płowy, orzeł przedni, dzięcioł czarny, głuszec
Ordesa y Monte Perdido (Aragonia)
Pod względem krajobrazowym to jeden z najpiękniejszych zakątków Europy. Dolinę Valle de Ordesa otaczają najwyższe szczyty Pirenejów, w tym majestatyczna góra Monte Perdido (3.355 m). Znajduje się tam wiele szlaków górskich z pełnym wachlarzem stopni trudności. Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdido wpisany na listę UNESCO znany jest z pięknych kanionów i wodospadów oraz bogactwa dzikiej przyrody.
Data ustanowienia parku narodowego: 1918
Powierzchnia: 2,1 tys. ha
Typowa flora: 83 endemiczne gatunki kwiatów, jodły, buki, dęby pirenejskie, sosny, osiki
Niektóre gatunki fauny: sarna, jeleń, kozica północna, żbik europejski, niedźwiedź brunatny, żeneta, traszka pirenejska, sęp płowy, sęp brodaty, orzeł przedni, dzięcioł czarny, dzięcioł zielony, puszczyk zwyczajny, syczek, lelek
Aigüestortes y Lago de San Mauricio (Katalonia)
Jedyny park narodowy na terytorium Katalonii to raj dla miłośników górskiej przyrody. Przez jego teren przepływa wiele górskich rzek i potoków. Wizytówką parku są jednak polodowcowe jeziora, których jest tam ponad 200, w tym największe z nich Lago de San Mauricio. To miejsce idealne dla miłośników górskich wędrówek, którzy mogą nocować w 12 schroniskach. Najwyższe szczyty (Pico de Comaloforno, Besiberri Sur, Besiberri Norte oraz Pico Alto) mają ponad 3.000 m. Wśród bogatych ekosystemów występujących w Parque Nacional de Aigüestortes y Lago de San Mauricio najważniejsze stanowią lasy (sosnowe, jodłowe, brzozowe i bukowe) oraz surowe, skaliste zbocza. Zamieszkuje je ponad 200 gatunków kręgowców, które bardzo łatwo można napotkać na szlakach.
Data ustanowienia parku narodowego: 1918
Powierzchnia: 2,1 tys. ha
Typowa flora: sosny, buki, jesiony, dęby omszone, leszczyny, bukszpany, różaneczniki, górskie kwiaty (goryczka alpejska)
Niektóre gatunki fauny: dzik, gronostaj europejski, kuna leśna, kozica północna, żbik europejski, traszka pirenejska, sęp płowy, głuszec, orzeł przedni, dzięcioł czarny, pardwa górska, pomurnik
Islas Atlánticas de Galicia (Galicja)
Położone naprzeciwko wybrzeża pomiędzy ujściami rzek Arousa i Vigo atlantyckie wyspy objęte są ochroną jako Park Narodowy Atlantyckich Wysp Galicji (Parque Nacional de las Islas Atlánticas de Galicia). Niektórzy całkiem nie bez powodu nazywają je hiszpańskimi Karaibami. O ich malowniczości stanowią przepastne klify, małe skaliste zatoczki, ruchome wydmy, piaszczyste plaże, lasy sosnowo-eukaliptusowe i błękitne laguny. Od początku czerwca do końca września można dotrzeć do nich promami kursującymi regularnie z kilku Galicyjskich portów. Główne ekosystemy Parku Narodowego Atlantyckich Wysp Galicji to lądowy (lasy wawrzynowe, klify) oraz wodny (algi, koralowce).
Data ustanowienia parku narodowego: 1955
Powierzchnia: 10,2 tys. ha
Typowa flora: wawrzyn szlachetny, 200 gatunków alg morskich
Niektóre gatunki fauny: ukwiały, morskie mięczaki, pingwiny, mewa romańska, kormoran czubaty, alka zwyczajna
Sierra de Guadarrama (Madryt, Kastylia i León)
Najmłodszy park narodowy w Hiszpanii znajduje się zaledwie pół godziny drogi z Madrytu. To najpiękniejsza część pasma górskiego Sierra de Guadarrama należącego do Kordyliery Centralnej. Oprócz gór sięgających 2.500 m znajdują się tam piękne lasy sosnowe, granitowe turnie oraz jeziora polodowcowe. Wśród bogactwa gatunków ptactwa znaleźć tam można liczne kolonie sępów, orłów oraz żurawi. Takiego parku Warszawiacy na pewno bardzo zazdroszczą mieszkańcom stolicy Hiszpanii.
Data ustanowienia parku narodowego: 2013
Powierzchnia: 34 tys. ha
Typowa flora: sosna czarna, sosna górska, sosna nadmorska, ostrokrzew kolczasty, dąb ostrolistny, jałowiec fenicki
Niektóre gatunki fauny: dziki, wilki, sarny, daniele, borsuki, łasicowate, żbik górski, orzeł przedni, orzeł iberyjski, puchacz zwyczajny, sęp kasztanowaty, żuraw, bocian czarny, endemiczny motyl Graellsia isabellae
Monfragüe (Estremadura)
Park narodowy Monfragüe to raj dla miłośników bezkrwawych łowów. Zamieszkuje tam 1000 par ptaków drapieżnych i padlinożernych. Jego główną część stanowi najbardziej malowniczy odcinek biegu rzeki Tag przecinający w niewielkim kanionie rzekę Tietar. Wokół znajdują się pagórki porośnięte lasami śródziemnomorskimi i dębami korkowymi. To typowy krajobraz południowej części hiszpańskiego płaskowyżu. Teren parku narodowego Monfragüe jest łatwo dostępny i posiada kila ciekawych szlaków pieszych i rowerowych.
Data ustanowienia parku narodowego: 2007
Powierzchnia: 18 tys. ha
Typowa flora: dehesa (dąb ostrolistny, dąb korkowy, dąb portugalski), gaje oliwne, olsze, wiązowce, czystki, poziomkowce, pistacja terpentynowa
Niektóre gatunki fauny: sęp płowy, sęp kasztanowaty, sęp egipski, orzeł przedni, orzeł iberyjski, bocian czarny, puchacz zwyczajny, mangusta egipska, kuna, dziki, jelenie
Cabañeros (Kastylia La Mancha)
Park narodowy położony w górzystej części regionu Kastylia La Mancha - Montes de Toledo. Obejmuje swoim zasięgiem dwa kontrastujące ze sobą krajobrazy. Jednen z nich to rozległa równina płaskowyżu tzw. la raña, drugi to typowo górski pejzaż nazywany "las sierras". Ich nieodłącznym elementem jest wszechobecna zieleń łąk oraz lasów zamieszkiwanych przez liczne gatunki rzadkich zwierząt. Nie brakuje tam pięknych wodospadów, ciekawych etnograficznych muzeów oraz szlaków pieszych i rowerowych.
Data ustanowienia parku narodowego: 1995
Powierzchnia: 39,7 tys. ha
Typowa flora: las śródziemnomorski, dehesa (dąb ostrolistny, dąb korkowy, dąb portugalski, dąb pirenejski), peonie
Niektóre gatunki fauny: żbik europejski, ryś iberyjski, orzeł iberyjski, gadożer zwyczajny, orzełek włochaty, krogulec zwyczajny, sęp płowy, sęp kasztanowaty, bocian czarny, strepet, ropucha paskówka
Tablas de Daimiel (Kastylia La Mancha)
Mokradła i torfowiska nie są zbyt częstym elementem krajobrazu Hiszpanii. To jeden z ważniejszych powodów, dla których tego typu tereny wokół rozlewisk rzek Guadiana i Gigüelacieszą się mianem parku narodowego. Jeśli byliście już wcześniej w Biebrzańskim Parku Narodowym, po wizycie w Tablas de Daimiel możecie czuć spory niedosyt.
Data ustanowienia parku narodowego: 1973
Powierzchnia: 1,9 tys. ha
Typowa flora: trzcina pospolita, sitowie, ramienice
Niektóre gatunki fauny: czapla purpurowa, czapla siwa, czapla nadobna, kobuz, perkozy, ślepowrony, bąki, kaczkowate
Doñana (Andaluzja)
Hiszpański park narodowy mieszczący się na atlantyckim wybrzeżu Andaluzji. Jego główne ekosystemy to rozlewiska rzeki Gwadalkiwir, bagna oraz ruchome wydmy. W związku położeniem niedaleko Afryki stało się miejscem, które upodobały sobie niezliczone gatunki ptaków wędrownych. Z wiadomych względów to raj dla ornitologów i miłośników fotografii przyrodniczej. Atrakcją parku narodowego Doñana są również piękne, kilometrowe plaże ze złocistym piaskiem.
Data ustanowienia parku narodowego: 1969
Powierzchnia: 34,6 tys. ha
Typowa flora: sosny pinie, roślinność wydmowa, eukaliptusy, oleandry, dęby korkowe, karłatka niska
Niektóre gatunki fauny: flamingi, kormorany, czaple, ptaki drapieżne (orzeł przedni, gadożer zwyczajny, orzełek włochaty, orzełek Bonellego, sęp płowy, sęp kasztanowaty, uszatka zwyczajna), nietoperze, ryś iberyjski, żbik europejski, dzikie konie andaluzyjskie, węże, jaszczurki, węgorze
Sierra Nevada (Andaluzja)
Największy na terytorium Hiszpanii park narodowy. W jego obrębie znajdują się najwyższe szczyty na Półwyspie Iberyjskim i wiele pieszych szlaków turystycznych. Na terenie parku można od późnej jesieni do wczesnej wiosny pojeździć na nartach w ośrodku sportów zimowych Sierra Nevada. W tamtejszym ogrodzie botanicznym Jardín Botánico de la Cortijuela (o powierzchni aż 12,4 ha, położonym na wysokości 1.600 m) znajduje się 80% wszystkich endemicznych europejskich roślin.
Data ustanowienia parku narodowego: 1999
Powierzchnia: 71 tys. ha
Typowa flora: plantago nivalis (endemiczna roślina z rodziny babkowatych - symbol parku narodowego S.N.), skatalogowanych jest tam ponad 2.100 gatunków flory, w tym 116 zagrożonych wyginięciem
Niektóre gatunki fauny: koziorożec pirenejski, borsuk, żbik
Archipiélago de Cabrera (Baleary - Majorka)
Grupa wysepek koło Majorki wraz z otaczającymi je wodami stanowi teren jedynego parku narodowego na Balearach. To jeden z najcenniejszych w Europie rezerwatów podwodnej, śródziemnomorskiej przyrody.
Data ustanowienia parku narodowego: 1991
Powierzchnia: 10 tys. ha
Typowa flora: lasy sosnowe (sosna alpejska), gaje oliwne, algi, endemiczne owadożerne rośliny Helicodiceros muscivorus
Niektóre gatunki fauny: wśród 500 gatunków występującej tam morskiej fauny znaleźć można endemiczne skorupiaki, mszywioły, mięczaki, gąbki, jeżowce
Timanfaya (Wyspy Kanaryjskie - Lanzarote)
Park narodowy Timanfaya to główna atrakcja turystyczna dla wypoczywających na Lanzarote. Nieziemski krajobraz wulkaniczny ze skąpą przyrodą jest świadectwem licznych erupcji, które nawiedziły tę wyspę w XVIII i XIX wieku. Co ciekawe, będąc w Parque Nacional de Timanfaya wciąż można z bliska zaobserwować wiele aktywnych procesów wulkanicznych.
Data ustanowienia parku narodowego: 1974
Powierzchnia: 5,1 tys. ha
Typowa flora: kaktusy, wulkaniczne porosty, palmy
Niektóre gatunki fauny: zębiełek kanaryjski, płomykówka zwyczajna, góropatwa berberyjska, wiele gatunków jaszczurek
Teide (Wyspy Kanaryjskie - Teneryfa)
To najczęściej zwiedzany park narodowy na terytorium Hiszpanii. Gigantyczny wulkan, którego erupcja nastąpiła ponad milion lat temu pozostawił po sobie kalderę Las Cañadas o szerokości 16 km, a na jej końcu najwyższy szczyt kraju - Teide (3.718 m n.p.m.). Na terenie parku znajduje się ponad 30 pieszych szlaków górskich. W odróżnieniu od Parque Nacional de Timanfaya (Lanzarote), w Parque Nacional del Teide występuje bogactwo flory i fauny.
Data ustanowienia parku narodowego: 1954
Powierzchnia: 13,6 tys. ha
Typowa flora: żmijowiec rubinowy, teideński fiołek, kanaryjski stulisz, kaktusy
Niektóre gatunki fauny: wiele gatunków jaszczurek i kanarków, muflony, afrojeże, dudek, pustułka, uszatka zwyczajna
Garajonay (Wyspy Kanaryjskie - La Gomera)
Środkowa część La Gomery, dla wielu najpiękniejszej z Wysp Kanaryjskich, jest wpisana na listę UNESCO. Powstał tam Parque Nacional de Garajonay, którego tarasowe skaliste zbocza porastają dziewicze lasy, palmy i kwitnące pnącza. Bogactwo dzikiej natury na wyspie jest trudne do opisania (żyje tam około 1000 gatunków bezkręgowców, w tym 150 zupełnie endemicznych).
Data ustanowienia parku narodowego: 1981
Powierzchnia: 4 tys. ha
Typowa flora: 85% obszaru parku narodowego stanowią lasy, awokado, picconia, wrzosiec drzewiasty
Niektóre gatunki fauny: papugi, endemiczne gołębie i turkawki, nietoperze
Caldera de Taburiente (Wyspy Kanaryjskie - La Palma)
Różnica wysokości między najniższym punktem w parku narodowym Caldera de Taburiente a najwyższym wzniesieniem to przeszło 2.000 m. Na jego terenie można zaobserwować krajobraz wulkaniczny ulegający ciągłym zmianom na skutek procesów erozji. Jest tam także wiele górskich strumyków oraz lasów z bujną, kanaryjską roślinnością i liczną zwierzyną.
Data ustanowienia parku narodowego: 1954
Powierzchnia: 4,7 tys. ha
Typowa flora: kanaryjska sosna, mirt azorski, wawrzyn azorski, eonium kanaryjskie, wilczomlecz, żmijowce, paprocie, drzewa laurowe
Niektóre gatunki fauny: papugi, endemiczne gołębie i turkawki, kanarki, sokół kanaryjski, wrończyk, kanaryjska tarantula, skolopendry
