Prawdziwa perła średniowiecznej La Manchy ustępuje być może monumentalnością zabytków Toledo, nie brakuje jej za to autentyczności i wciąż żywego miejscowego folkloru. Główną atrakcją są tam wiatraki mające sporo wspólnego ze słynną powieścią Cervantesa o ekscentrycznym szlachcicu Don Kichote. Miejscowość Consuegra nie powinna być więc pominięta przez osoby planujące odkrywać prawdziwego ducha średniowiecznej i współczesnej La Manchy.
Historia miasta Consuegra.
Consuegra wywodzi swoją nazwę od łacińskiej Consaburum, jednak historia tego miasta sięga wcześniej niż do czasów dominacji Imperium Rzymskiego na Półwyspie Iberyjskim. Już w VI wieku p.n.e. tereny u stóp wzgórza Cerro Calderico zostały zasiedlone przez pasterskie plemiona Celtyberów. Nazwa miejscowości Consaburum była wzmiankowana w zapiskach rzymskich historyków i geografów takich jak Tytus Liwiusz czy Klaudiusz Ptolomeusz. Czasy dominacji Maurów na Półwyspie przyczyniły się do ufortyfikowania Consuegra i wybudowania na pobliskim wzgórzu zamku. Miasto i jego okolice na przełomie XI i XII wieku trzykrotnie przechodziły z rąk do rąk muzułmanów i chrześcijan. W 1097 roku podczas walk między wojskami Królestwa Kastylii i Leonu z siłami Almorawidów dowodzonymi przez emira Yusufa ibn Tasufina poległ tam syn legendarnego Cyda, Diego Rodríguez. Polityczna sytuacja w tym regionie ustabilizowała się dopiero w 1212 roku po przełomowej dla losów rekonkwisty bitwie pod Las Navas de Tolosa.
Consuegra - zwiedzanie miasteczka
Consuegra może pochwalić się wieloma zabytkowymi budowlami z różnych epok. Na pierwszy plan wysuwają się te leżące na jej obrzeżach. Mowa o arabskim zamku koronującym wzgórze Cerro Calderico i prowadzącym do niego rzędzie wiatraków. Nic dziwnego, że budowle te stały się nie tylko wizytówką miasta ale także całego regionu historycznej La Manchy.
Castillo de la Muela jeszcze przed kilkudziesięcioma latami znajdował się w stanie ruiny. Aktualny splendor zamku zawdzięczany jest jego drobiazgowej rekonstrukcji prowadzonej po dzień dzisiejszy. Budowę tej fortyfikacji rozpoczęli Arabowie najprawdopodobniej na początku X wieku. Co ciekawe, w ręce chrześcijan dostała się ona już w 1097 roku, do tego bez przelania choćby jednej kropli krwi. Stało się tak w następstwie paktu małżeńskiego pomiędzy królem Kastylii i Leonu - Alfonsem VI i księżniczką muzułmańską Zaidą, zamek był prezentem ślubnym ofiarowanym przez króla taifatu Sewilli - Al-Mu'tamida. Jednak w tym samym roku chrześcijanie utracili go na rzecz Arabów po dotkliwej porażce określanej mianem Batalla de Consuegra. W XII wieku wrócił on pod panowanie Królestwa Kastylii i Leonu. Protekcję nad zamkiem w tymże i kolejnym stuleciu objął zakon szpitalników. Nastąpiła wówczas jego gruntowna przebudowa, która nadała mu zbliżony do obecnego wygląd. Zamek znacząco ucierpiał w trakcie wojen napoleońskich w latach 1809-1813 i zaczął stopniowo popadać w ruinę. Dzięki odrestaurowaniu fortyfikacji w ostatnich latach odzyskała ona swój dawny blask, mimo iż ocenia się że prace związane z rekonstrukcją budowli zostały wykonane w około 50%. Castillo de la Muela był twierdzą trudną do zdobycia przez najeźdźców. Grubość jej murów wynosi 4,5 m, by dostać się do jej wewnętrznego dziedzińca trzeba było sforsować aż 7 kolejnych bram. Zamek można zwiedzać (wstęp - 4 €), warto to zrobić chociażby ze względu na widoki roztaczające się z wysokości jego murów.
Molinos de viento czyli wiatraki to kolejne emblematyczne budowle na grzbiecie wzgórza w pobliżu miasta Consuegra. Trzynaście pierwotnych konstrukcji wiatraków nie sprostało próbie czasu. Aktualnie jest ich jedenaście, większość zbudowanych w pierwszej połowie XIX wieku. Są doskonale odrestaurowane, i co ciekawe w niektórych z nich można napotkać autentyczne oprzyrządowanie z XVI wieku. Każdy z wiatraków posiada swoją oryginalną nazwę (Sancho, Bolero, Espartero, Chispas, Caballero del verde Gabán, Mambrino, Clavileño, Alcancía, Cardeño, Mochilas i Vista Alegre), która w niektórych przypadkach nawiązuje do scen i postaci z wielkiej powieści Miguela Cervantesa.
Consuegra posiada wiele zabytkowych budowli cywilnych (renesansowy ratusz z przybudowaną wysoką wieżą z zegarem) i kościołów (reprezentujące sztukę toledańskiego mudejar Iglesia de San Juan Bautista i Iglesia de Santa María la Mayor, neobarokowy Iglesia del Santísimo Cristo de la Vera Cruz). Niestety przytłumione są nieco rozległą i zwartą zabudową miasta. Zamiast ich zwiedzenia dobrym rozwiązaniem jest spokojne delektowanie się wyśmienitą regionalną gastronomią w jednej z restauracji lub barów oferujących widok na wzgórze z wiatrakami.
Folklor w miejscowości Consuegra
Consuegra w ciągu całego roku może pochwalić się bogatym programem kulturalno-artystycznym. Najważniejszym wydarzeniem jest rozpoczynające się 15 sierpnia i trwające przez 3 dni święto upamiętniające bitwę z 1097 roku, czyli Consuegra Medieval (Średniowieczna Consuegra). Co roku w inscenizacji średniowiecznej historii bitwy bierze udział niemal 500 wolontariuszy. Oprócz plenerowych parad wojsk chrześcijańskich i muzułmańskich, we wnętrzach zamku odgrywane są teatralne sceny rytuałów, biesiad oraz tańców przy akompaniamencie muzyki dawnej.
Ostatni tydzień października dedykowany jest folklorowi związanemu z tradycją wytwarzania szafranu (w La Manchy produkuje się go 90% w skali całej Hiszpanii). Jednymi z głównych atrakcji towarzyszących Fiesta de la Rosa del Azafrán są pokaz mielenia zboża na mąkę w XVI-wiecznym wiatraku Sancho oraz konkurs, którego uczestniczki muszą wykazać się szybkością oddzielania drogocennych pręcików z kwiatów krokusa.
