Klimat jest warunkowany wieloma czynnikami, przede wszystkim wysokością nad poziomem morza oraz szerokością geograficzną. Razem, mają one największy wpływ na pogodę, której doświadcza się będąc w Hiszpanii. Warto dodać, że klimat śródziemnomorski (z wpływem innych, głównie kontynentalnego) jest obecny na ok. 80% terytorium tego kraju.
Cechy dominującego w Hiszpanii klimatu śródziemnomorskiego najbardziej widoczne są w pogodzie występującej w regionach autonomicznych i należących do nich prowincjach położonych na wschodzie kraju. Są to tereny należące do wybrzeża Katalonii (prowincje: Gerona, Barcelona, Tarragona,), Wspólnoty Walencji (prowincje Castellón, Valencia i północna część prowincji Alicante), Andaluzji (prowincje Granada, Malaga, Cadiz, Huelva) oraz na Balearach (Majorka, Minorka, Ibiza i Formentera). Charakteryzuje je łagodna zima z przyjemnymi temperaturami i brakiem mrozu. Deszcze występują głównie w okresie jesiennym i wiosennym). Lato jest długie i gorące, im dalej na południe, tym bardziej upalne i suche.
Najbardziej typowy w Hiszpanii jest klimat śródziemnomorski z cechami klimatu kontynentalnego. Związany jest on z tym, że większa część kraju znajduje się na znacznej wysokości nad poziomem morza. Są to rozległe płaskowyże, które tworzą się już około kilkudziesięciu kilometrów od wybrzeża morskiego. Klimat śródziemnomorsko-kontynentalny dominuje w większej części wspólnot autonomicznych Katalonii, Aragonii, Nawarry, Kraju Basków, La Rioja, Kastylii i Leon, Madrytu, Kastylii La Manchy, Estremadury oraz Andaluzji. W pogodzie jest on odpowiedzialny za upalny i długi okres letni, z temperaturami często przekraczającymi 35°C w ciągu dnia. Zimy bywają mroźne z porankami z temperaturą nawet poniżej -10°C, często trwające od grudnia do marca.
Innym wariantem klimatu śródziemnomorskiego w Hiszpanii jest klimat śródziemnomorski suchy. Obecny jest on w regionie Murcja, w południowej części wybrzeża należącego do Wspólnoty Walencji (prowincja Alicante) i na północnym, śródziemnomorskim wybrzeżu Andaluzji (prowincj Almería). W przypadku występującej tam pogody, charakteryzuje ją przede wszystkim znikoma ilość opadów w ciągu całego roku (ok. 300 mm). Latem jest tam upalnie, susza może utrzymywać się od maja aż do października. Temperatury powietrza w zimie oraz pogoda w tym okresie przypomina raczej pełnię wiosny w krajach środkowej Europy.
Na północnym wybrzeżu Hiszpanii, od Kraju Basków przez Kantabrię, Asturię i Galicję, panuje wilgotny klimat atlantycki. Zimy i lata są bardzo łagodne, występują niewielkie różnice temperatury między dniem a nocą. To najbardziej deszczowe miejsca w Hiszpanii, z roczną ilością opadów przekraczającą nawet 1000 mm.
Hiszpania to po Szwajcarii najbardziej górzysty kraj w Europie (średnia wysokość to 660 metrów n.p.m.). Sprawia to, że na istotnej części jej terytorium panuje klimat górski (łańcuchy górskie w Pirenejach, Kordylierze Betyckiej, Kordylierze Kantabryjskiej, Kordylierze Centralnej i Iberyjskiej). Pogoda w Hiszpańskich górach charakteryzuje się niewielką ilością opadów, chłodniejszą pogodą w ciągu lata, śnieżną i mroźną zimą.
Najbardziej osobliwa pogoda panuje na Wyspach Kanaryjskich, które są częścią terytorium Hiszpanii. Występuje tam klimat subtropikalny w jego wielu odmianach: subtropikalny suchy, subtropikalny wilgotny, pustynny oraz górski. Charakteryzuje go mała różnica średnich temperatur pomiędzy miesiącami najcieplejszym i najchłodniejszym, a także duże różnice między wilgotnością powietrza na każdej z wysp.
