Bardenas Reales - rezerwat biosfery (Nawarra)

W niemal każdym kraju znajdziemy miejsca, które zaskakują nas swoim krajobrazem: nietypowym, tajemniczym, a niekiedy nawet nieziemskim. Bo niby skąd akurat w jednym z chłodniejszych rejonów Hiszpanii miałby znaleźć się największy na terytorium Europy obszar pustynny?

Bardenas Reales - Hiszpania, Navarra. Poznaj rezerwat biosfery UNESCO z krajobrazami nie z tej ziemi. Wszystko to ma jednak swoje naukowe wytłumaczenie. Bardenas Reales to rozległe tereny położone w środkowej części doliny rzeki Ebro, na terytorium wspólnoty autonomicznej Nawarry (Navarra). Znajdują się z dala od ludzkich aglomeracji i stanowią rezerwat biosfery UNESCO od 2000 roku. To miejsce z wielu powodów wyjątkowe, oferujące niesamowite przeżycia dla spragnionych odkrywania najciekawszych zakątków naszej planety jak i dla osób prowadzących sportowy tryb życia.

Bardenas Reales to obszar zajmujący powierzchnię około 42.000 ha. Wyróżniają go poddawane erozji od milionów lat gleby złożone w znacznej mierze z piaskowca, gliny oraz gipsu. Panuje tam wyjątkowo surowy klimat zarówno w okresie zimowym (przymrozki zdarzają się przez około 60 dni w roku), oraz letnim (w trakcie upałów temperatura czasami przekracza 40°C). Towarzyszy temu znikoma ilość opadów. Te pojawiają się zwykle wiosną albo jesienią w formie gwałtownych burz z deszczem lub gradem. W związku ze znikomą absorpcją wody przez podłoże, spływając żłobi ona charakterystyczne szczeliny w wysuszonym podłożu. Na fantazyjny kształt wzgórz, głębokich kanionów oraz płaskowyżów wyglądających niczym przecięte poziomo nożem (ze względu na płaską powierzchnię nazywanych "mesas", czyli stołami) niebagatelny wpływ dodatkowo ma wiejący w tych okolicach zimny oraz suchy północny wiatr o nazwie Cierzo. 

Jak przystało na obszar półpustynny szczególnie w centralnej części Bardenas Reales (tzw. Bardena Blanca) nie występuje praktycznie żadna roślinność. Przez głębokie wąwozy prowadzą koryta niewielkich rzek płynących jedynie w okresie gwałtownych opadów. Zebrana woda zalega później na rozległych równinach tworząc płytkie, rozległe jeziorka by pod wpływem letniej suszy wrócić z powrotem do atmosfery. Wizytówką Bardenas Blancas są z pewnością wierzchołki charakterystycznych wzniesień zwanych "cabezos", niektóre ze względu na fantazyjny kształt przywodzą na myśl turecką Kapadocję. Najbardziej znany cabezo nosi nazwę El Castildetierra.

Bardena Negra, część usytuowana na południowym-wschodzie Bardenas Reales przy granicy Nawarry z Aragonią stanowi swego rodzaju kontrast dla Bardena Blanca. Wszystko z powodu bujnej roślinności i licznym rzekom przecinającym powierzchnię płaskowyżu. Jednym z powodów, dla których obszar ten objęto ochroną jest bogactwo fauny, w szczególności w odniesieniu do ptactwa drapieżnego, gadów oraz płazów. To idealne tereny dla uwielbiających jazdę na rowerach górskich. Liczne szutrowe trasy w tym odcinek Bardena Negra - Sancho Abarca stanowią raj dla zawodowców jak i dla amatorów tego sportu.

Bardenas Reales to miejsce wyjątkowo malownicze i spokojne. Można je zwiedzać w różnorodny sposób: pieszo, rowerem, konno a nawet wypożyczając segway. Jego walory krajobrazowe docenili filmowcy nie tylko z Hiszpanii. Bardenas Reales stały się planem zdjęciowym kilku filmów w tym jednego z serii o agencie 007, "Jutro nie umiera nigdy". Ciekawostką jest również to, że te "niegościnne" tereny przez długi czas w średniowieczu stanowiły naturalną granicę między królestwami chrześcijańskimi i muzułmańskimi. Niegdyś znajdowało się tam kilka zamków, które niestety nie przetrwały próby czasu (napotkać można jedynie ich ruiny).